นิ้วล็อก

• นิ้วล็อก (Trigger Finger หรือ Stenosing Tenosynovitis) คือความผิดปกติของมือ เกิดจากการใช้งานมือและนิ้วมือหนัก จนเกิดการเสียดสีระหว่างเส้นเอ็นงอนิ้วมือกับปลอกหุ้มเอ็น และเข็มขัดรัดเส้นเอ็น ทำให้อักเสบจนเกิดนิ้วล็อกตามมา
• อาการนิ้วล็อกในระยะแรก คนไข้จะเริ่มมีอาการปวดตึงมือและนิ้ว แต่ยังสามารถงอเหยียดได้เต็มที่ หากไม่ได้รับการรักษา อาการก็จะมีความรุนแรงขึ้น จนปวด บวม อักเสบ นิ้วล็อก จนไม่สามารถงอเหยียดมือได้ ต้องใช้การง้างออก และข้อนิ้วมืออาจผิดรูปได้
• อาการนิ้วล็อกเกิดจากการใช้มือและนิ้วมืออย่างหนักในชีวิตประจำวันซ้ำๆ เป็นระยะเวลาต่อเนื่อง จนเกิดการอักเสบ โรคนิ้วล็อกยังมีสาเหตุจากโรคประจำตัวได้เช่นกัน เช่น โรคเบาหวาน รูมาตอยด์
• การรักษาอาการนิ้วล็อกมีด้วยกันหลักๆ 5 วิธีหลักๆ คือการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม การให้กินยากลุ่ม NSAIDs การฉีดยากลุ่มสเตียรอยด์เฉพาะที่ การใช้ที่ดามนิ้ว และการผ่าตัด

อาการเจ็บโคนนิ้ว ปวดโคนนิ้ว ยืดงอแล้วล็อก กำมือได้ไม่เต็มที่ เป็นอาการเจ็บป่วยเรียกว่าโรค ‘นิ้วล็อก’ พบได้มากขึ้นในปัจจุบัน อาการนิ้วล็อกเกิดจากการใช้มือต่อเนื่องเป็นระยะเวลานานๆ อยู่ในท่าเดิมๆ ผู้ที่ประสบปัญหานิ้วล็อกอย่าเพิ่งนิ่งนอนใจว่าจะไม่ร้ายแรง หากปล่อยไว้นานๆ โดยไม่รับการดูแลรักษาอย่างถูกวิธี อาจเป็นปัญหาต่อการใช้ชีวิตประจำวันได้ มาสังเกตอาการนิ้วล็อก พร้อมวิธีรักษาในบทความนี้ เพื่อไม่ให้เสี่ยงบาดเจ็บเพิ่มอีกในอนาคต

คลายข้อสงสัย ‘นิ้วล็อก’ คืออะไร

นิ้วล็อก (Trigger Finger หรือ Stenosing Tenosynovitis) คือความผิดปกติของมือ เกิดจากการใช้งานมือและนิ้วมือในกิจวัตรประจำวัน โดยเฉพาะกลุ่มคนในยุคปัจจุบัน ที่มักใช้งานโทรศัพท์มือถือ คอมพิวเตอร์ และต้องทำงาน พิมพ์งานอย่างหนัก เป็นระยะเวลานานและต่อเนื่องในแต่ละวัน จนเกิดการอักเสบ เจ็บบริเวณฐานนิ้วหรือโคนนิ้วด้านฝ่ามือ โดยสามารถเป็นได้เพียงนิ้วเดียว หลายนิ้ว และนิ้วมือทั้ง 2 ข้างได้ในเวลาเดียวกัน

ซึ่งโรคนิ้วล็อกนั้นสามารถพบได้ 2 - 3% ในประชากรทั่วไป พบได้มากในคนอายุ 40 - 50 ปี แต่ในปัจจุบัน สามารถพบได้ในกลุ่มคนทุกเพศทุกวัย โดยเฉพาะพนักงานออฟฟิศ

อาการนิ้วล็อกแบ่งเป็นกี่ระยะ?

อาการนิ้วล็อกสามารถแบ่งออกได้เป็น 4 ระยะ ดังนี้

1. ระยะที่ 1มีอาการเจ็บหรือปวดตึงบริเวณโคนนิ้ว กดเจ็บบริเวณฐานนิ้วมือด้านหน้า อาจมีงอสะดุดบ้าง แต่ยังสามารถงอเหยียดได้เต็มที่

2. ระยะที่ 2เมื่อกำมือหรือเหยียดนิ้วมือเริ่มมีอาการสะดุด แต่ยังสามารถเหยียดนิ้วมือเองได้โดยไม่ต้องง้างออก

3. ระยะที่ 3หากลองงอนิ้วหรือกำมือจะเกิดการล็อก ไม่สามารถเหยียดกลับได้ ต้องง้างออก หรืออาจไม่สามารถงอนิ้วหรือกำมือได้

4. ระยะที่ 4มีอาการปวดรุนแรง บวม ไม่สามารถกำมือได้สุด นิ้วล็อก และอาจมีข้อนิ้วมืองอผิดรูปร่วมด้วย

อาการนิ้วล็อกเกิดจากสาเหตุอะไร

อาการนิ้วล็อกเกิดจากการใช้มือและนิ้วมืออย่างหนักในชีวิตประจำวันซ้ำๆ เป็นระยะเวลานานอย่างต่อเนื่อง เช่น การใช้คอมพิวเตอร์ โทรศัพท์มือถือ การหิ้วของหนัก การงอนิ้ว เกร็งนิ้ว กำนิ้วมือแน่นอยู่ในท่าเดิมๆ เป็นเวลานาน จนเกิดการเสียดสีระหว่างเส้นเอ็นงอนิ้วมือ (Flexor Tendon) กับปลอกหุ้มเอ็น (Flexor Fibro-osseous Sheath) และเข็มขัดรัดเส้นเอ็น (Annular Fibrous Pulley)

เมื่อเสียดสีกันจนเกิดการอักเสบ ทำให้เส้นเอ็นและเยื่อหุ้มเส้นเอ็นมีการหนาตัวขึ้นจนกลายเป็นพังผืด ทำให้การยืดเหยียด กำมือได้ไม่สะดวก มีอาการสะดุด หรือไม่สามารถเหยียดนิ้วมือเองได้โดยไม่ต้องง้างออก ทั้งนี้ โรคนิ้วล็อกยังมีสาเหตุจากโรคประจำตัวได้เช่นกัน เช่น โรคเบาหวาน รูมาตอยด์ เป็นต้น

นอกจากนี้ การใช้งานมือหรือข้อมือหนักๆ ยังอาจส่งผลให้เกิดโรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบหรือโรคเดอกาแวงได้เช่นกัน เดอกางแวงมีอาการที่พบได้คือ ปวดข้อมือ ปวดบริเวณโคนหัวแม่มือ และพบว่าการอักเสบของเอ็นข้อมือมักเกิดขึ้นควบคู่กับการอักเสบของเอ็นนิ้วที่ทำให้เกิดนิ้วล็อก

กลุ่มเสี่ยงที่จะมีอาการนิ้วล็อก

คนบางกลุ่มมีโอกาสเสี่ยงเกิดนิ้วล็อกมากกว่าคนทั่วไป ซึ่งกลุ่มเสี่ยงที่มีอาการนิ้วล็อก มีดังนี้

• ผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไป และเพศหญิง
• คนที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน โรคไต โรคเก๊าท์ ไทรอยด์ และโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์
• นักกีฬาที่ต้องกำมือแน่นหรือใช้มือหนัก เช่น นักกีฬาแบดมินตัน เทนนิส กอล์ฟ
• พนักงานออฟฟิศ ที่ต้องทำงานหน้าคอม พิมพ์งาน ใช้โทรศัพท์สมาร์ตโฟนตลอดเวลา
• กลุ่มอาชีพที่ต้องใช้แรงมือ การเกร็งมือในการทำงาน เช่น แม่บ้าน ช่างไม้ ช่างทำผม ช่างฝีมือต่างๆ
• กลุ่มคนติดโซเซียลมีเดียและใช้สมาร์ตโฟนบ่อยๆ

ขั้นตอนการวินิจฉัยอาการนิ้วล็อก

การวินิจฉัยอาการนิ้วล็อกมีขั้นตอน ดังนี้

1. แพทย์ทำการตรวจร่างกาย โดยตรวจดูนิ้วมือและมือ พร้อมสอบถามถึงอาการต่างๆ จากผู้ป่วย

2. แพทย์ทำการตรวจสอบนิ้วมือโดยการเหยียดให้ตึงเพื่อฟังเสียง และดูว่าเส้นเอ็นมีอาการตึงหรือมีอาการเจ็บปวดขณะเหยียดนิ้วหรือไม่

3. อาจมีการเอกซเรย์หรืออัลตราซาวนด์เพื่อดูกระดูก เนื้อเยื่อของมือ และนิ้วเพิ่มเติม

รวม 5 วิธีรักษาอาการนิ้วล็อก

อาการนิ้วล็อกสามารถรักษาให้ดีขึ้นและหายขาดได้ ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของโรค และการดูแลตัวเองของผู้ป่วย ซึ่ง 5 วิธีรักษาอาการนิ้วล็อก มีดังนี้

1. ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม

หากเริ่มมีอาการนิ้วล็อกจากพฤติกรรม หรือกิจวัตรประจำวัน ที่ต้องใช้มือหรือเกร็งมือเป็นประจำ ควรพักการใช้งานมืออย่างน้อย 3 - 4 สัปดาห์ สามารถประคบเย็นหรือประคบอุ่นเพื่อช่วยบรรเทาอาการปวดตึงได้

2. กินยา

หากมีอาการนิ้วล็อกที่รุนแรงขึ้น เช่น มีอาการอักเสบ เจ็บ บวม ให้รับประทานยากลุ่มบรรเทาอาการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) เพื่อบรรเทาอาการปวด ร่วมกับการปรับพฤติกรรมไปด้วย

3. ฉีดยา

ผู้ป่วยนิ้วล็อกสามารถฉีดยากลุ่มสเตียรอยด์เฉพาะที่เพื่อลดอาการอักเสบ อาการบวมของเส้นเอ็นได้ หากมีอาการปวดมาก และทานยาแล้วไม่ได้ผลดี การฉีดยาเพื่อรักษานิ้วล็อกก็ได้ผลลัพธ์ที่เร็ว โดยจะอยู่ได้นานประมาณ 2 - 3 เดือน แต่สามารถกลับมาเป็นซ้ำได้อีก และมีข้อจำกัดคือไม่ควรฉีดยาเกิน 2 - 3 ครั้งต่อนิ้ว

4. ใส่อุปกรณ์สำหรับดามนิ้ว

การใส่อุปกรณ์ดามนิ้ว (Splinting) จะทำเมื่อผู้ป่วยมีอาการปวด และเริ่มเหยียดหรืองอนิ้วได้ยาก การดามนิ้วจะช่วยให้นิ้วตรง และลดการใช้งานนิ้วได้

5. ผ่าตัด

การผ่าตัดเพื่อรักษานิ้วล็อกจะทำเมื่อมีอาการนิ้วล็อกรุนแรง มีการอักเสบ บวม เจ็บปวดมาก และการรักษาด้วยการปรับพฤติกรรม การกินยา การฉีดยา และการดามนิ้วไม่ได้ผลดีขึ้น แพทย์อาจพิจารณาให้ผ่าตัด โดยจะผ่าเข้าไปยังบริเวณรอยโรคเพื่อคลายปลอกหุ้มเอ็นออก ทำให้สามารถเคลื่อนไหว ขยับนิ้วมือได้เต็มที่มากขึ้น ทั้งนี้การผ่าตัดจะมีการทำกายภาพบำบัดควบคู่กันไปด้วยเช่นกัน

รวมวิธีป้องกันอาการนิ้วล็อก

ภาวะอาการนิ้วล็อกอาจส่งผลกระทบในการใช้ชีวิตและการทำงาน เพื่อหลีกเลี่ยงโอกาสเกิดอาการนิ้วล็อก สามารถป้องกันได้ง่ายๆ ดังนี้

• ไม่หิ้วของหนักจนเกินไป หากจำเป็น ให้ใช้วิธีการอุ้มประคอง หรือใช้รถลากแทน
• หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องใช้แรงมือมาก เช่น การซักผ้า การทำงานฝีมือบางอย่าง
• หากต้องทำงานที่ใช้มือหนักเป็นระยะเวลานาน ควรพักการใช้งานมือและนิ้วมือเป็นระยะ
• หากทำงานหรือเล่นกีฬาที่ต้องใช้เครื่องมือ อุปกรณ์ ควรใส่ถุงมือหรือห่อหุ้มด้านจับเครื่องมือให้นุ่มขึ้น
• ไม่หักนิ้ว ดีดนิ้ว เพื่อป้องกันความเสี่ยงเส้นเอ็นอักเสบ
• เมื่อรู้สึกเมื่อยล้าหรือข้อนิ้วฝืดให้แช่น้ำอุ่น และกำ-แบมือเบาๆ ในน้ำ