ข้อแนะนำในการฉีดวัคซีน COVID-19

ข้อแนะนำในการฉีดวัคซีน COVID-19

กลุ่มผู้สูงอายุที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป และกลุ่มผู้มีโรคประจำตัว 7 โรคเรื้อรัง จัดเป็นกลุ่มเป้าหมายที่มีสิทธิ์จะเริ่มฉีดวัคซีนโควิด 19 ล็อตแรกในเดือนมิถุนายน 2564 นี้ นอกจากเรื่องลงทะเบียนผ่านระบบหมอพร้อมจะเป็นที่สนใจกันส่วนใหญ่แล้ว เพื่อตอบคำถามผู้ที่มีข้อสงสัยและความกังวล และเพื่อผลการทำงานของวัคซีนมีประสิทธิภาพสูงสุด และลดความเสี่ยง ผลข้างเคียง รวมถึงอาการไม่พึงประสงค์จากการฉีดวัคซีน  จึงได้สรุปคำแนะนำในการฉีดวัคซีน COVID-19 ดังนี้

ก่อนเข้ารับวัคซีนโควิด-19

- 2 วันก่อนและหลังการฉีดวัคซีนให้งดออกกำลังกายหนัก หรือ ยกน้ำหนัก และ ควรนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ

- กรณีเจ็บป่วย ไม่สบาย ไม่แนะนำให้ฉีดวัคซีน ต้องรักษาตัวให้ทุเลาก่อน อย่างน้อย 2 วัน ถึงจะทำการฉีดวัคซีนได้

- วันที่ฉีดควรกินน้ำอย่างน้อย 500-1,000 ซีซี  

- งดเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน เช่น ชา กาแฟ น้ำอัดลม และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ อย่างน้อย 1 วัน

- รับประทานอาหารประจำมื้อ

ระหว่างขณะเข้ารับวัคซีนโควิด-19

- เมื่อถึงวันนัดหมายควรไปถึงสถานที่ฉีดก่อนเวลาอย่างน้อย 30 นาที เตรียมบัตรประชาชน ข้อมูลสุขภาพ ข้อมูลการลงทะเบียนผ่านไลน์ “หมอพร้อม” ในโทรศัพท์มือถือ

- รักษามาตรการป้องกันพื้นฐานอย่างเคร่งครัด คือ สวมหน้ากาก เว้นระยะห่าง พกแอลกอฮอล์เจล

การแต่งกาย สวมเสื้อที่สะดวกต่อการฉีดวัคซีน

-วัดอุณหภูมิร่างกายและความดันโลหิตก่อนเข้ารับการฉีดวัคซีน

- ฉีดแขนข้างที่ไม่ค่อยถนัดและหลังฉีดสองวันอย่าใช้แขนนั้น อย่าเกร็งยกของหนัก

- ผู้มาฉีดควรกินยาโรคประจำตัว มาตามปกติ ถ้า กินยาละลายลิ่มเลือดอยู่ ให้กินยาตามปกติแต่เมื่อฉีดยาแล้วให้กดนิ่งๆ ตรงตำแหน่งที่ฉีด 1  นาที

-หากมีโรคประจำตัว หรือรับประทานยาประจำตัว โดยเฉพาะยากดภูมิหรือยาที่มีผลทำให้หลอดเลือดหดตัว เช่น ยารักษาโรคไมเกรน กลุ่ม ergotamine ควรปรึกษาแพทย์หรือแจ้งพยาบาลก่อนรับวัคซีน
 

หลังรับวัคซีนโควิด-19

- สังเกตอาการข้างเคียงที่โรงพยาบาล 30 นาที ก่อนกลับบ้าน หากมีอาการผิดปกติ เช่น แขนขาอ่อนแรง ชาครึ่งซีก ปากเบี้ยว พูดไม่ชัด ให้รีบแจ้งพยาบาลหรือแพทย์ทันที

- หลังฉีด 2 วัน อย่าใช้แขนข้างที่ฉีด อย่าเกร็ง หรือยกของหนัก

- ถ้ามีไข้ หรือปวดเมื่อยมากทนไม่ไหว สามารถทานพาราเซตามอลขนาด 500 มิลลิกรัม ครั้งละหนึ่งเม็ด สามารถทานซ้ำได้ถ้าจำเป็นโดยเว้นระยะเวลาห่าง 6 ชั่วโมง ห้ามกินยาพวก Brufen, Arcoxia, Celebrex โดยหลีกเลี่ยงการรับประทานยากลุ่มนี้ กรณีจำเป็นควรได้รับคำแนะนำจากแพทย์

- เมื่อกลับบ้านแล้วควรประเมินอาการตัวเองต่อเนื่องอีก 48-72 ชั่วโมง บางรายอาจพบผลข้างเคียงเกิดขึ้น โดยส่วนใหญ่จะเป็นผลข้างเคียงเฉพาะที่ เช่น อาการปวด บวม บริเวณที่ฉีด และผลข้างเคียงที่ไม่รุนแรง เช่น ไข้ต่ำๆ เมื่อยล้า หรือ มีลมพิษ ซึ่งหลังจากได้รับวัคซีนครึ่งชั่วโมง - 2 ชั่วโมง อาการจะค่อยๆ ลดลง แต่ถ้าไข้ขึ้นสูงมาก แขนขาอ่อนแรง ชาครึ่งซีก ปากเบี้ยว พูดไม่ชัด ควรกลับไปโรงพยาบาล หรือโทร 1669 เพื่อประเมินอาการทันที

- การฉีดวัคซีนโควิด ควรห่างจากไข้หวัดใหญ่ อย่างน้อย 1 เดือน

ข้อห้ามและข้อควรระวังในการฉีดวัคซีนโควิด 19

วัคซีนทุกชนิดมีข้อห้ามคือ แพ้สารที่เป็นส่วนประกอบของวัคซีนและเนื่องจากวัคซีนเหล่านี้เป็นวัคซีนใหม่จึงอาจไม่มีความรู้ในเรื่องปฏิกิริยาการแพ้ที่พบไม่บ่อย ในช่วงแรกจึงควรฉีดวัคซีนเหล่านี้ในสถานพยาบาลหรือสถานที่ ที่ให้การช่วยเหลือกรณีมีปฏิกิริยารุนแรง และควรเฝ้าระวังอาการหลังการฉีดอย่างน้อย 30 นาที

หากมีอาการดังต่อไปนี้ หลังได้รับวัคซีน รีบไปพบแพทย์ ณ สถานพยาบาลใกล้บ้าน หรือโทร 1669 เพื่อรับบริการทางการแพทย์ฉุกเฉิน

• ไข้สูง
• หนาวสั่น
• ปวดศีรษะรุนแรง
• เหนื่อยแน่นหน้าอก หายใจไม่สะดวก หรือ หายใจไม่ออก
• อาเจียน มากกว่า 5 ครั้ง
• ผื่นขึ้นทั้งตัว ผิวหนังลอก
• มีจุดจ้ำเลือดออกจำนวนมาก
• ใบหน้าเบี้ยว หรือ ปากเบี้ยว
• แขนขาอ่อนแรง กล้ามเนื้ออ่อนแรง ไม่สามารถทรงตัวได้
• ต่อมน้ำเหลืองโต
• ชัก หรือหมดสติ

โดยข้อปฏิบัติตัวถือเป็นแนวทางที่ควรทำตามอย่างเคร่งครัด เพื่อลดผลข้างเคียงจากการฉีดวัคซีนโควิด-19 ทั้งนี้หลังจากได้วัคซีนเข็มแรกควรเตรียมตัวสำหรับการนัดหมายฉีดวัคซีนเข็มที่สอง ทั้งนี้ทุกคนยังคงต้องสวมหน้ากากรักษาระยะห่างและล้างมือทั้งก่อนระหว่างและหลังการฉีดวัคซีน

อ้างอิง : กระทรวงสาธารณสุข