เรื่องน่ารู้เมื่อต้องดมยาสลบ
เรื่องน่ารู้เมื่อต้องดมยาสลบ
ผู้ป่วยส่วนใหญ่ที่ต้องได้รับการผ่าตัด จะมีความกังวลในเรื่องต่างๆ มักมีตวามกังวลที่ต้องได้รับการระงับความรู้สึก และความกังวลจะลดลงเมื่อได้พูดคุยกับวิสัญญีแพทย์ และพยาบาลวิสัญญี ซึ่งจะเป็นผู้อธิบายทางเลือกสำหรับวิธีระงับความรู้สึกที่สามารถทำได้อย่างเหมาะสม ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับชนิดของการผ่าตัด และปัจจัยด้านสุขภาพของผู้ป่วย
การให้ยาระงับความรู้สึกของผู้ป่วยมี 3 วิธี คือ
- การดมยาสลบ
วิสัญญีแพทย์จะใช้วิธีการฉีดยาเข้าทางน้ำเกลือ เพื่อนำสลบ ผู้ป่วยจะหลับ หลังจากนั้นจะบริหารยาสลบต่อ ผู้ป่วยจะหลับสนิทไม่รู้สึกตัวระหว่างการผ่าตัด จนกระทั่งการผ่าตัดเสร็จสิ้น โดยมีวิสัญญีแพทย์ และ วิสัญญีพยาบาล เฝ้าระวังติดตามอย่างใกล้ชิดตลอดเวลา จนถึงฟื้นจากยาสลบ ดูแลจนผู้ป่วยสามารถย้ายออกจากห้องพักฟื้นอย่างปลอดภัย
- การฉีดยาชาหรือการบล็อกด้วยยาชาเฉพาะที่
- การฉีดยาชาที่หลัง (Spinal block )
ผู้ป่วยต้องนอนตะแคง และวิสัญญีแพทย์จะฉีดยาชาเข้าที่หลัง หลังฉีดผู้ป่วยจะรู้สึกชา และสามารถทำการผ่าตัดได้โดยไม่รู้สึกเจ็บ บางครั้งวิสัญญีแพทย์จะผสมยาแก้ปวดลงในยาชาด้วย ซึ่งจะทำให้หลังผ่าตัดปวดแผลน้อย หลังจากบล็อกหลัง ระหว่างผ่าตัดอาจมีการเปลี่ยนแปลงทางร่างกายทำให้รู้สึกไม่สบายตัว สามารถสื่อสารกับวิสัญญีแพทย์ และวิสัญญีพยาบาล ให้ดูแลตามอาการได้ หรือ สามารถขอยานอนหลับเสริมได้อย่างปลอดภัย
ผู้ป่วยมักกังวลว่าการฉีดยาชาเข้าที่หลังจะทำให้ปวดหลังในอนาคต แต่ในความเป็นจริงอาจจะปวดหลังได้เล็กน้อย 1-2 วัน เท่านั้น หรือบางคนอาจไม่ปวดเลยก็ได้
-
- การฉีดยาชาที่เส้นประสาท
เพื่อให้ยาชาเฉพาะที่บริเวณที่ทำการผ่าตัด การออกฤทธิ์ของยาจะทำให้บริเวณที่ผ่าตัดชา จนสามารถผ่าตัดได้อย่างไม่เจ็บปวด
- การให้ยาสลบ ยาคลายกังวล และยาแก้ปวดทางหลอดเลือด
วิสัญญีแพทย์จะฉีดยาทางน้ำเกลือ เพื่อให้ผู้ป่วยหลับลึกพอที่จะทำการผ่าตัด / ทำหัตถการได้โดยไม่เจ็บ
การเตรียมตัวก่อนผ่าตัด
- สอบถามข้อมูล ขอคำปรึกษา เกี่ยวกับการระงับความรู้สึกไม่ต้องกังวล นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
- งดน้ำ และอาหารก่อนมารับการผ่าตัดเป็นเวลา 6-8 ชั่วโมง เพื่อป้องกันการสูดสำลักขณะดมยาสลบ
- แจ้งข้อมูลสำคัญแก่แพทย์ เช่น ประวัติการเจ็บป่วย โรคประจำตัว ประวัติการผ่าตัด ประวัติการแพ้ยา ยาที่ใช้เป็นประจำ ตลอดจนประวัติการใส่อุปกรณ์อิเล็กทรอนิคในร่างกาย
- ถอดฟันปลอม เครื่องประดับ คอนแทคเลนส์ และของมีค่าก่อนเข้าห้องผ่าตัด
- ในกรณีที่หลังผ่าตัดแพทย์ให้กลับบ้านได้ จะต้องมีญาติมารับ
ก่อนถึงเวลาผ่าตัด ท่านจะได้พบและพูดคุยกับวิสัญญีแพทย์ ซึ่งจะอธิบายขั้นตอนในการให้ยาระงับความรู้สึกและตอบข้อสงสัยของท่าน โดยท่านมีส่วนร่วมในการเลือกวิธีการให้ยาระงับความรู้สึกที่เหมาะสม โดยวิสัญญีแพทย์จะเป็นผู้ให้คำแนะนำ
ในระหว่างผ่าตัดวิสัญญีแพทย์ จะเป็นผู้ดูแลท่านตลอดเวลาอย่างใกล้ชิด จนกระทั่งการผ่าตัดเสร็จสิ้น
หลังการผ่าตัดแล้ว เจ้าหน้าที่จะนำท่านไปสังเกตอาการที่ห้องพักฟื้น ประมาณ 1-2 ชั่วโมง ก่อนส่งกลับไปพักที่ห้องพัก
การปฏิบัติตัวหลังผ่าตัด
1.กรณีที่จะกลับบ้านภายในวันที่ทำการผ่าตัด แนะนำให้ญาติมารับ ไม่ควรขับรถมาเอง เนื่องจากหลังผ่าตัดและดมยาสลบท่านอาจมีอาการมึนงงได้บ้าง
2. กรณีที่ได้รับการฉีดยาชาที่หลัง ( Spinal block) ควรนอนราบอย่างน้อย 6 ชั่วโมง ถ้าแพทย์อนุญาติให้รับประทานอาหารได้ ให้ดื่มน้ำมาก อย่างน้อย 2-3 ลิตร เป็นเวลา 2-3 วัน เพื่อป้องกันอาการปวดศีรษะจากการบล็อกหลัง หากมีอาการปวดศีรษะให้แจ้งพยาบาลที่ดูแลทันที
